Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα με τίτλο: Δικτύωση Νηπιαγωγών 38ης Περιφέρειας με στόχο την ενεργή προληπτική αντίδραση απέναντι σε ζητήματα εκφοβισμού και βίας στο σχολείο.

Σκοπιμότητα

Η προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη των νηπίων είναι ένα ζήτημα που απασχολεί τη νηπιαγωγό στην καθημερινότητά της καθώς γνωρίζει ότι η αφετηρία  πολλών δυσκολιών που ακολουθούν το παιδί στην ενήλικη ζωή του τοποθετείται στη νηπιακή ηλικία.  Ειδικότερα όσον αφορά στην εμφάνιση της βίας στο σχολείο, παρόλο που εντείνεται μεταξύ των ηλικιών 8– 15, εμφανίζεται και αν ναι  με ποια μορφή στο νηπιαγωγείο;  Υπάρχουν δυσκολίες ‘προάγγελοι΄ στα παιδιά, τα οποία θα εμπλακούν αργότερα και κατ’ επανάληψη είτε άμεσα είτε  έμμεσα σε περιστατικά βίαια στο δημοτικό, στο γυμνάσιο, στο λύκειο; Ως νηπιαγωγοί είμαστε  ενημερωμένες στο θέμα ή πιστεύουμε ότι πρόκειται για φαινόμενο που αφορά στα μεγαλύτερα ηλικιακά παιδιά; Υπάρχουν χαρακτηριστικά στη  συμπεριφορά των νηπίων που στο χρόνο μπορεί να τα θέσουν σε επικινδυνότητα είτε ως θύματα, είτε ως θύτες ή και τα δύο; Υπάρχουν παιδαγωγικές πρακτικές που δημιουργούν ένα πλαίσιο προσωπικής και συλλογικής ενδυνάμωσης των νηπίων απέναντι σε ζητήματα βίας και εκφοβισμού;  Υπάρχει υλικό στη βιβλιογραφία που μπορεί να αξιοποιηθεί στο νηπιαγωγείο ή να προσαρμοστεί για την ηλικιακή αυτή ομάδα μαθητών ή να δημιουργηθεί νέο; Ποια η ενημέρωση που έχουν οι γονείς σε ζητήματα βίας και σχολικού εκφοβισμού;

Περιγραφή του προγράμματος

Η συζήτηση όσον αφορά στη βία  βρίσκεται τον τελευταίο  καιρό στο προσκήνιο καθώς έχει πάρει διαστάσεις και πλήττει πολλές  κοινωνικές ομάδες, ιδιαίτερα όμως τα παιδιά και τους εφήβους.  Έρευνες στην Ελλάδα έχουν δείξει ότι το φαινόμενο της βίας και του εκφοβισμού αφορά τουλάχιστον ένα στα δέκα παιδιά σχολικής ηλικίας, με αποτέλεσμα σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχοκοινωνική τους εξέλιξη και στις διαδικασίες της μάθησης, που εκφράζονται με διάφορους τρόπους.

Τα ερωτήματα πολλά και πρόθεσή μας να συμβάλλουμε στη σχετική συζήτηση μέσω του σχεδιασμού ενός εκπαιδευτικού προγράμματος δικτύωσης  νηπιαγωγών με  τίτλο: Εκπαιδευτικό Δίκτυο   Νηπιαγωγών ενεργής προληπτικής  αντίδρασης απέναντι σε ζητήματα εκφοβισμού και βίας στο σχολείο. Στο επίκεντρο του εκπαιδευτικού αυτού προγράμματος  δικτύωσης βρίσκεται η διερεύνηση των απόψεων των νηπιαγωγών της 38^ης Περιφέρειας στο ζήτημα, η ενημέρωση/επιμόρφωση, ο προβληματισμός, η πρόληψη μέσω του σχεδιασμού και της εφαρμογής δραστηριοτήτων καθώς και  η ανταλλαγή καλών πρακτικών.

Σκοποί και  στόχοι του προγράμματος

1.      Η βελτίωση των κοινωνικών σχέσεων των νηπίων στην τάξη

2.      Η βελτίωση της συνεργασίας γονέων –νηπιαγωγείου

3.      Η αξιοποίηση των δυνατοτήτων του Παρατηρητηρίου και της Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης για την Πρόληψη της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού

4.      Η ανταλλαγή καλών πρακτικών

5.      Ο αναστοχασμός των εμπλεκομένων στο πρόγραμμα και η ανταλλαγή και κοινοποίηση καλών πρακτικών

Συνεργαζόμενοι φορείς –πρόσωπα

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα  θα λειτουργήσει συμπληρωματικά και ενισχυτικά  των όσων γίνονται στο πλαίσιο του Αναλυτικού  Προγράμματος αναπτύσσοντας συνεργασία με το Παρατηρητήριο Πρόληψης της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού που βρίσκεται υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την Τοπική Ομάδα Υποστήριξης για την Πρόληψη της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού, με το Τμήμα Κοινωνικής Αλληλεγγύης της Δ/νσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας Κιλκίς,  με ειδικούς, κ.ά. Η συμμετοχή των νηπιαγωγείων του νομού στο πρόγραμμα  είναι προαιρετική. Ο σχεδιασμός και ο συντονισμός του εκπαιδευτικού προγράμματος θα γίνει από τη Σχολική Σύμβουλο της 38^ης Περιφέρειας.

Διάρκεια και χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης

Διάρκεια θα είναι 1 έτος.

Φάσεις εξέλιξης του προγράμματος

 Ιούλιος - Αύγουστος 2013

-Σχεδιασμός του περιεχομένου του προγράμματος

-Επικοινωνία –εύρεση συνεργατών

-Υποβολή αιτήματος έγκρισης του εκπαιδευτικού προγράμματος στο αρμόδιο Τμήμα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων

Σεπτέμβριος –Οκτώβριος 2013

-Ενημέρωση Προϊσταμένων Νηπιαγωγείων νομού και γονέων και κηδεμόνων  για το πρόγραμμα / δηλώσεις συμμετοχής

-Δημιουργία και αποστολή  σχετικού ερωτηματολογίου στα νηπιαγωγεία του νομού

-Διοργάνωση Ημερίδας Νηπιαγωγών και Δασκάλων σε συνεργασία με τη Σύμβουλο της 1^ης Περιφέρειας και αντικείμενο την ενίσχυση των γνώσεων των συναδέλφων όσον αφορά στη βελτίωση του κοινωνικού κλίματος του σχολείου και των τάξεων, στην ενδυνάμωση των παιδιών σε σχέση με την προάσπιση των δικαιωμάτων τους, στους τρόπους υποστήριξης παιδιών που υπέστησαν ή προκάλεσαν βία.

-Συνάντηση συμμετεχόντων νηπιαγωγών για την προετοιμασία της εφαρμογής στις τάξεις.

-Δημιουργία ιστολογίου του εκπαιδευτικού προγράμματος

Νοέμβριος-Δεκέμβριος-Ιανουάριος –Φεβρουάριος-Μάρτιος-Απρίλιος

1.Δημιουργία portfolio της τάξης το οποίο θα περιλαμβάνει :

-Κοινωνιομετρικό πίνακα  της τάξης (που θα καταρτιστεί στην αρχή και στο τέλος του προγράμματος)

-Υλικό παρατήρησης (σημειώσεις και φωτογραφίες) κοινωνικοσυναισθηματικής εστίασης, που θα συλλεχτεί από τη νηπιαγωγό την ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων των παιδιών. Στο επίκεντρο της παρατήρησης μπορεί να βρίσκονται παιδιά απομονωμένα, περιθωριοποιημένα, που γίνονται αντικείμενο πειραγμάτων, υποτίμησης, δέχονται παθητικά σπρωξίματα, κ.ά. εργαλείου αξιολόγησης κ.λπ.),  παιδιά που είναι αδικαιολόγητα οξύθυμα, υπερδραστήρια, που προκαλούν συνεχώς εντάσεις, που περιγελούν, σπρώχνουν, καταστρέφουν αντικείμενα, κ.ά. και των παιδιά ‘ουδέτεροι  παρατηρητές’.

-Καταγραφή περιστατικών/προβλημάτων ανησυχητικών με στόχο την αντιμετώπιση και τη μείωσή τους και ή δυνατό την εξάλειψή τους.

-Δείγματα δουλειάς των παιδιών, προκατασκευασμένες σχετικές φόρμες αυτοα-ξιολόγησης των παιδιών, κ.ά.)

2. Δραστηριότητες στην τάξη α. με την αξιοποίηση (και προσαρμογή όπου χρειαστεί)  εκπ/κού υλικού (αγωγής υγείας που υπάρχει  στο γραφείο σχολικών δραστηριοτήτων, κ.ά.). σε θέματα σχετικά β. με την αξιοποίηση μιας ενότητας δραστηριοτήτων προτεινόμενων από τη συντονίστρια του προγράμματος γ. με τη δημιουργία δραστηριοτήτων ή σχεδίων εργασίας που θα σχεδιαστούν από τη νηπιαγωγό και τα παιδιά.

3. Κύκλος βιωματικών σεμιναρίων για γονείς σε συνεργασία με το Τμήμα Κοινωνικής Αλληλεγγύης της Δ/νσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέρμνας της Π.Ε. Κιλκίς.

Μάιος-Ιούνιος

1. Δημιουργία και αποστολή   ερωτηματολογίου αποτίμησης της συμμετοχής στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα

2. Συλλογή, αποτίμηση των δεδομένων του προγράμματος

3. Κοινοποίηση των αποτελεσμάτων στην εκπαιδευτική κοινότητα (Ημερίδα παρουσίασης του προγράμματος, έκθεση του παραγόμενου υλικού, ανάρτηση υλικού στη σελίδα του Παρατηρητηρίου, κ.ά.).

Οικονομικά – Χρηματοδότηση Η υλοποίηση του προγράμματος θα γίνει χωρίς δαπάνη για το δημόσιο.